شرایط تغییر کاربری ساختمان مسکونی به اداری یا تجاری

شرایط تغییر کاربری ساختمان مسکونی به اداری یا تجاری

1402/08/20

 

انواع کاربری املاک بر اساس استفاده‌های مختلفی که از آن ملک صورت می‌گیرد، تعیین می‌شود. این کاربری‌ها مطابق با نیازها و قوانین شهرسازی تعیین شده‌اند و هر کدام ممکن است از محدودیت‌ها و قوانین خاصی برخوردار باشند. معمولا کاربری هر ساختمان قبل از احداث آن، به طور دقیق در پروانه ساختمانی تعیین شده و بعد از دریافت پایان کار، در سند ساختمان ثبت می‌شود. در این مطلب از بتیس همراه ما باشید تا اطلاعات لازم را در خصوص شرایط تغییر کاربری ساختمان مسکونی به اداری یا تجاری در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.

 

انواع کاربری املاک

انواع کاربری ملک

مسکونی: ملک مسکونی ملکی است که برای اقامت و سکونت افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع ملک شامل واحدهای مسکونی مانند آپارتمان‌ها، ویلاها، خانه‌ها و ... می‌شود.

تجاری و اداری: این نوع ملک، ملکی است که برای فعالیت‌های تجاری و خدماتی مانند فروشگاه‌ها، رستوران‌ها، هتل‌ها، دفاتر اداری، بانک‌ها و ... استفاده می‌شود.

صنعتی: به ملکی است که کاربری صنعتی و تولیدی دارد، ملک صنعتی گفته می‌شود. مانند: کارخانه‌ها، سالن‌های تولید، انبارها و ... .

آموزشی: اماکنی نظیر مدارس، دانشگاه‌ها، مراکز آموزشی و ... که برای فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی مورد استفاده قرار می‌گیرند، کاربری آموزشی دارند.

از دیگر کاربری‌های املاک می‌توان به بهداشتی و درمانی، تفریحی و رفاهی، فضای سبز و خدماتی اشاره کرد. لازم به توضیح است که هر کاربری ممکن است از  زیربخش‌های دیگری نیز تشکیل شده باشد که براساس نیازها و قوانین محلی تعیین می‌شوند.

انواع املاک با کاربری‌های مختلف، قوانین و مقررات خاص مربوط به خود را دارند که برای حفظ نظم و توسعه شهر تنظیم شده‌اند. در ادامه مطلب همراه ما باشید تا در مورد کاربری‌های مسکونی، تجاری و اداری املاک به طور مفصل صحبت کنیم و شرایط تغییر کاربری مسکونی به اداری و تجاری را شرح دهیم.

 

ملک با کاربری مسکونی

ملک با کاربری مسکونی، جهت محل اقامت و سکونت افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع املاک شامل واحدهای مسکونی مانند آپارتمان‌ها، ویلاها، خانه‌ها و ... می‌شوند. آپارتمان‌ها، ساختمان‌هایی چند طبقه و با واحدهای مستقل هستند و هر واحد از یک یا چند اتاق خواب، حمام، آشپزخانه و نشیمن تشکیل شده است. این نوع املاک معمولاً در شهرها و در مناطق شلوغ، به دلیل فضای محدود و هزینه‌های کمتر ساخت و نگهداری، استفاده می‌شوند.

ویلاها و خانه‌ها نیز معمولاً در مناطق خارج از شهر و در نزدیکی طبیعت قرار دارند. این اماکن عموماً بزرگتر هستند و با فضای بیشتری نسبت به آپارتمان‌ها ساخته شده‌اند. برخی از آن‌ها نیز حیاط، باغچه و امکانات خصوصی مانند استخر، گلخانه و ... دارند.

هر نوع ملک با کاربری مسکونی، برای استفاده‌های مختلف مانند اقامت دائم، تعطیلات، سرمایه‌گذاری و ... کاربرد دارد. جهت حفظ امنیت و رفاه ساکنین، قوانین و مقررات خاصی برای این املاک تعیین شده است. برای مثال، در برخی مناطق شهری ممکن است محدودیت‌هایی برای تغییر کاربری مسکونی به تجاری وجود داشته باشد.

 

ملک با کاربری اداری و تجاری

ملک با کاربری اداری و تجاری، به منظور انجام همین فعالیت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع املاک شامل ساختمان‌ها و واحدهایی می‌شوند که برای ادارات، شرکت‌ها، موسسات و ... در نظر گرفته شده‌اند. واحدهای اداری  و تجاری، معمولاً در مناطق شهری و ساختمان‌های تجاری قرار دارند. زیرا به دلیل نیاز به فضای بزرگ و امکانات خاص، باید در ساختمان‌هایی بزرگ و مجهز ساخته شوند. املاک تجاری معمولاً اجاره داده می‌شوند و به عنوان محل کار و فعالیت تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

 

کاربری مسکونی ملک

 

استثناهای تغییر کاربری ملک مسکونی به اداری یا تجاری

طبق تبصره بند 24 ماده 55 قانون شهرداری، تغییر کاربری یک ملک مسکونی به دفتر وکالت، مطب، دفتر مهندسی و ... در برخی مناطق و با رعایت شرایط خاص امکان‌پذیر است. در واقع برای انجام این تغییر کاربری، به کسب مجوزهای لازم از مقامات محلی و مربوطه نیاز دارید.

این تغییر کاربری در مناطق مختلف شهری متفاوت است و برای آن شرایط عمومی خاصی در نظر گرفته می‌شود. اما به طور کلی، شما باید با قوانین، مقررات محلی، شهرسازی و ساختمانی کاملا آشنا بوده و مجوزهای لازم را از مقامات محلی و مربوطه دریافت کنید. ممکن است نیاز به تغییراتی در ساختمان داشته باشید تا بتوانید فضای مورد نظر خود را آن‌طور که می‌خواهید بسازید. مواردی نظیر تغییرات در سازه، طراحی داخلی، نصب تجهیزات و ... .

برای تغییر کاربری، باید نیازمندی‌های خاص فنی مثل برق، آب و فاضلاب، امکانات ایمنی و ... را برآورده کنید. همچنین باید تاثیرات محیطی تغییر کاربری مثل ترافیک، پارکینگ، صدا و ... را مورد بررسی قرار دهید. در هر حال، توصیه می‌شود که قبل از هرگونه تغییر کاربری، با مقامات محلی و مشاوران حقوقی، ساختمانی و شهرسازی مشورت نمایید تا درباره شرایط خاص و الزامات محلی به اطلاعات درستی دست پیدا کنید.

بر اساس ماده 2 قانون حمایت از مشاغل خانگی، تغییر کاربری یک ملک مسکونی برای مشاغل خانگی، در برخی مناطق و با رعایت شرایط خاص امکان‌پذیر است. البته انجام این تغییر کاربری نیز، نیاز به طی کردن یکسری مراحل قانونی و کسب مجوزهای لازم از مقامات محلی و مربوطه دارد. مثلا اینکه باید با قوانین و مقررات محلی، شهرسازی و ساختمانی آشنا باشید و مجوزهای لازم را از مقامات محلی مربوطه دریافت نمایید. اگر نیاز به تغییرات ساختمانی احساس می‌کنید، فضایتان را برای آن شغل خانگی خاص تغییر دهید. خوشبختانه در برخی مناطق و شهرها، امکانات و تسهیلات خاصی برای حمایت از مشاغل خانگی در نظر گرفته شده است که روند کار را آسان‌تر می‌کند.

 

اقدامات لازم در تغییر کاربری ملک مسکونی به تجاری یا اداری

قدم اول: اولین قدم در تغییر کاربری یک ملک مسکونی به یک ملک اداری و تجاری، مشاوره با مقامات محلی و مشاوران حقوقی، ساختمانی و شهرسازی است. این افراد می‌توانند شما را در مورد شرایط خاص و الزامات محلی آگاه سازند و راهنمایی لازم را برای اقدامات بعدیتان ارائه دهند.

در این مرحله، شما باید اطلاعات کاملی در مورد نیازمندی‌های تغییر کاربری، به مقامات محلی مربوطه ارائه دهید. بعد از اطلاع از الزامات و شرایط خاص، می‌توانید مجوزهای لازم تغییر کاربری، مجوز ساخت و ساز، مجوز بهره‌برداری و ... را از مقامات مربوطه دریافت نمایید.

قدم دوم: دومین قدم در تغییر کاربری یک ملک مسکونی به یک ملک اداری و تجاری، ارسال یک بازپرس به محل برای بررسی تطابق بین اوضاع ملک و اطلاعات درج‌شده در فرم درخواست است. این بازپرس ممکن است یک کارشناس حقوقی، ساختمانی یا شهرسازی باشد که با داشتن دانش و تخصص لازم، به بررسی جزئیات فنی و قانونی ملک می‌پردازد. او به صورت مستقیم و حضوری، اوضاع و شرایط ملک را بررسی می‌کند تا در صورت عدم مغایرت بین فرم درخواست و وضعیت ملک، به تأیید صحت اطلاعات درج‌شده در فرم برسد. برای مثال، اگر در فرم درخواست آمده باشد که ملک دارای پارکینگ است، بازپرس با مراجعه به محل بررسی می‌کند که آیا واقعاً پارکینگ وجود دارد یا خیر. بازپرس می‌تواند هرگونه تغییرات یا اشتباهات در اطلاعات فرم درخواست را گزارش دهد.

قدم سوم: در قدم سوم، دستور نقشه اولیه متناسب با کاربری جدید، توسط دفاتر نوسازی ارائه می‌شود. مالک باید طبق نقشه‌ای که توسط سازمان نوسازی به او داده شده است، ساختمان را طراحی کند. او باید تمام اصول و مقررات ساخت و ساز را که مربوط به تغییر کاربری ملک است، رعایت نماید. در صورت تخلف از نقشه تعیین‌شده، برخورد قانونی با مالک صورت خواهد گرفت.

این برخورد می‌تواند به صورت جریمه‌های مالی، ممنوعیت استفاده از ملک به عنوان ملک اداری و تجاری، یا حتی توقیف ملک توسط مقامات محلی باشد. هر نوع جریمه بستگی به قوانین و مقررات مربوط به تغییر کاربری ملک و منطقه خاصی که ملک در آن واقع است، دارد.

 

تغییر کاربری ملک مسکونی

 

تغییر غیرقانونی کاربری یک ملک از مسکونی به تجاری، چه عواقبی دارد؟

تغییر کاربری یک ملک از مسکونی به تجاری، باید طبق اصول و قانون صورت گیرد. در غیر اینصورت، عواقب جدی قانونی و مالی سنگینی در انتظار مالک خواهد بود. یک نمونه آن، جریمه مالی سنگین است. این جریمه‌ها بر اساس قوانین و مقررات محلی و ملی تعیین شده و در برخی موارد ممکن است به مبالغ قابل توجهی برسند.

در صورت تخلف از نقشه تعیین‌شده و تغییر کاربری غیر‌قانونی، مقامات محلی می‌توانند نسبت به ممنوعیت استفاده مالک از ملک اقدام نمایند. این بدان معناست که مالک دیگر نمی‌تواند از ملک به عنوان محل کسب و کار خود استفاده کند.

در برخی موارد و در صورت تخلف جدی و تکراری از نقشه تعیین‌شده، مقامات محلی این اختیار را دارند که ملک را توقیف نمایند. در این صورت، مالک دیگر حق مالکیت و استفاده از ملک را نخواهد داشت و ممکن است در صورت فروش ملک، درآمد حاصل از فروش به عنوان جبران خسارت به دولت واریز شود.

 

هزینه تغییر کاربری ملک به چه عواملی بستگی دارد؟

هزینه تغییر کاربری یک ملک، به نوع و اندازه آن ملک وابسته است. در برخی مناطق و به دلیل برخی محدودیت‌ها و قوانین محلی، ممکن است هزینه این تغییر کاربری بسیار بالا باشد. در واقع، بعضی جاها قوانین سختگیرانه‌تری درباره تغییر کاربری ملک دارند که می‌تواند هزینه‌ها را افزایش دهد.

در برخی موارد نیز، املاک نیاز به تغییرات ساختاری و بازسازی عظیم داشته که هزینه‌های اضافی زیادی را ایجاد می‌کند. به طور کلی، هزینه تغییر کاربری ملک به عوامل متعددی بستگی دارد. برای دانستن مبلغ دقیق و کامل آن، بهتر است از مشاوران حقوقی یا املاک مشورت بخواهید.

 

آیا تغییر کاربری ملک مسکونی به تجاری صرفه اقتصادی دارد؟

تغییر کاربری ملک مسکونی به تجاری، در برخی موارد می‌تواند صرفه اقتصادی داشته باشد. برای تشخیص دقیق این موضوع باید به موقعیت جغرافیایی ملک، عرضه و تقاضا، نوع کسب و کاری که قرار است در ملک تجاری راه‌اندازی شود، هزینه‌های تغییر کاربری و ... توجه داشته باشید. سپس با بررسی تمام عوامل موجود، تصمیم بگیرید که آیا تغییر کاربری ملک مسکونی به تجاری در مورد خاص شما به صرفه است یا خیر.

 

کلام آخر

در این مطلب از بتیس تلاش کردیم در مورد شرایط تغییر کاربری ساختمان مسکونی به اداری یا تجاری، اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهیم. همان‌طور که متوجه شدید، این تغییر کاربری نیازمند رعایت یکسری اصول و قواعد خاص است. مالک باید پس از اخذ مجوزهای لازم، نقشه جدید ساختمان را طبق قوانین و مقررات مربوطه طراحی کرده و تغییر کاربری را به صورت قانونی انجام دهد.

 

پروژه های ما

آخرین مقالات