بررسی انواع آجر و ویژگی‌های هرکدام 1402/11/11 شرکت ساختمانی بتیس آجر یکی از اصلی‌ترین متریال به کار رفته در ساختمان است که انواع مختلفی دارد. علاوه بر این، در صنایع دیگری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از موضوعات جذاب و قابل توجه درباره آجر، تنوع بسیار گسترده در طرح، رنگ و همچنین اندازه آن است. لازم به ذکر است که شما می‌توانید برای هر سبک و کاربردی، بدون کوچک‌ترین محدودیت، از انواع مختلف آجر استفاده کنید. در ادامه به معرفی محبوب‌ترین انواع آجر و همچنین ویژگی‌های هرکدام می‌پردازیم تا شما با شناخت کامل‌تری اقدام به انتخاب از میان آن‌ها کنید. انواع آجر برای ساخت و ساز بدون شک وجود این میزان از تنوع در طرح و رنگ آجرهای ساخته شده، جذاب‌ترین نکته درباره این متریال ساختمانی است. در این قسمت انواع پرکاربرد آجر را مورد بررسی قرار می‌دهیم. آجر لعابی یکی از جذاب‌ترین انواع آجر که امروزه طرفداران زیادی نیز پیدا کرده، آجر لعابی است. سطح روی این آجر با لایه‌ای از لعاب پوشانده شده است. در ساخت این آجرها از لعاب‌های رنگارنگ استفاده می‌شود که همین موضوع باعث زیباتر دیده‌شدن آجرها و تنوع بالا در میان آن‌ها شده است. لعاب در واقع مخلوطی از سنگ و سیلیس است که با خاک رس و اکسید آلومینیوم ترکیب می‌شود تا سطح شیشه‌ای داشته باشد. در نهایت از این ترکیب، یک فلز ایجاد شده که یک لایه محافظتی برای آجر به حساب می‌آید. آجر لعابی معمولا مقاومت بالایی در برابر فرسودگی و همچنین نفوذ آب دارد؛ از همین رو می‌توان نتیجه گرفت که طول عمر و دوام آن نیز در سطح بالایی قرار گرفته است. اصلی‌ترین تفاوت آجر لعابی با سایر آجرها معمولا در ظاهر آن‌ها است که به خاطر لعاب‌دار بودن، ظاهر به مراتب زیباتر و جذاب‌تری دارند. در ساخت این آجرها بعد از مرحله پخت، یک مرحله لعاب کشی و مجددا یک مرحله پخت دیگر اضافه شده است. ظاهر این آجرها نیز دوام بالایی دارد. قطعا شما نمونه‌های متفاوتی از این نوع آجر را در نمای مساجد و بناهای قدیمی مشاهده کرده‌اید که با گذشت سال‌ها، کماکان سالم و بدون آسیب باقی مانده‌اند. ظاهر این آجر باعث شده تا کاربرد زیادی در نمای بیرونی یا داخلی ساختمان، کف، تکمیل دکوراسیون داخلی و ... داشته باشد. آجر ماسه آهکی از دیگر انواع آجر که امروزه مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌توان به آجر ماسه آهکی اشاره کرد. این محصول از ترکیب ماسه سیلیسی و آهک ساخته می‌شود. به دلیل تکنولوژی به کار رفته در ساخت این آجر و همچنین روند ساخت متفاوت آن، این محصول از مقاومت فشاری بسیار بالایی برخوردار است. همین امر باعث شده تا از آجر ماسه آهکی بیشتر برای ساخت دیوارهای باربر که نیاز به ظرفیت باربری بالایی دارند، استفاده شود. لازم به ذکر است که این آجرها، جذب بالایی نیز دارند و برای به کار بردن در پی‌سازی و محیط‌های اسیدی اصلا مناسب نیستند. از دیگر ویژگی‌های آجرهای ماسه آهکی می‌توان به عایق صوت بودن آن‌ها اشاره کرد. در شمال کشور به دلیل فراوانی ماسه بادی و همچنین مناسب نبودن خاک برای پخت آجر، استفاده از این مدل رواج بسیار بالایی دارد. آجر ماشینی آجر ماشینی معمولا در دو نوع توپر و سوراخ‌دار مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مدل سوراخ‌دار، حدود 8 تا 10 سوراخ وجود دارد که طبق استاندارد، قطر آن‌ها باید بین 1.5 تا 2 سانتی‌متر باشد. وجود این سوراخ‌ها باعث شده تا ملات و سیمان بیشتر و بهتر با یکدیگر ترکیب شوند و میزان استحکام آجر ارتقا پیدا کند. در ساخت این آجرها حجم سوراخ‌ها نسبت به حجم کلی آجر، اهمیت زیادی داشته و نباید از حد معینی تجاوز کند. از این مدل آجرها معمولا برای دیوارهای باربر و همچنین ضد زلزله استفاده می‌شود؛ چراکه دارای مقاومت بالایی هستند و به خاطر وجود سوراخ در آن‌ها، می‌توان با کمک میلگرد، استحکام آجر را تا چندبرابر افزایش داد. از دیگر ویژگی‌های آجر ماشینی می‌توان به ضد اسید بودن آن اشاره کرد. همچنین به دلیل وجود تخلخل در آن‌ها، میزان آب کمتری را به خود جذب می‌کنند. معمولا از سه روش مختلف گل نرم، گل سفت و گل خشک برای ساخت این آجرها استفاده می‌شود که روش اول در ایران مرسوم‌تر بوده و بیشتر به کار گرفته می‌شود. این آجر با عنوان‌های آجر لفتون، آجر سوراخ‌دار و همچنین آجر بهمنی نیز در بازار امروز شناخته می‌شود. آجر نسوز نما بدون شک همه ما حداقل یک بار نام آجر نسوز را شنیده‌ایم. خاکی که در ساخت این مدل آجر به کار رفته، نسوز است و در حرارت بالا، به هیچ عنوان خواص شیمیایی و فیزیکی خود را از دست نمی‌دهد. ویژگی دیگر این آجر، مربوط به ساختار مولکولی متراکم و ظریف آن است. این آجرها معمولا به دو روش دستی و ماشینی تولید می‌شوند. آجر نسوز به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، تفاوت‌های عمده‌ای نسبت به سایر انواع آجر دارد. ظاهر زیبای این محصول به همراه طیف رنگی و طرح‌های متنوع آن، باعث شده تا یک انتخاب خوب و مناسب برای نمای ساختمان محسوب شود. از دیگر ویژگی‌های خاص آجر نسوز، می‌توان به استحکام بالا در برابر خراشیدگی، ضربه و تأثیرات شیمیایی اشاره کرد. این آجر جذب آب پایینی داشته و همچنین در برابر شوره زدن نیز مقاوم است؛ به همین دلیل می‌تواند سال‌های سال با حفظ ظاهر اولیه خود، باقی بماند. سبک بودن این آجر باعث شده تا نصب آن برای نماکار ساده‌تر باشد و بتواند در مدت‌زمان کمتری، نمای ساختمان شما را تکمیل کند. آجر نسوز نما همچنین در برابر تابش نور خورشید و تغییرات جوی نیز مقاوم است و می‌توان از آن برای ساخت بنا در اقلیم‌های مختلف استفاده کرد. سازگاری بالا با معماری اصیل ایرانی نیز از دیگر ویژگی‌های این آجر است که باید به آن توجه داشت. آجر سفالی یکی دیگر از معروف‌ترین آجرها، آجر سفالی یا ایتال است. از اصلی‌ترین ویژگی این محصولات می‌توان به وزن سبک و قیمت مناسب و مقرون‌به‌صرفه آن‌ها اشاره کرد. از این آجرها معمولا برای ضخامت دیوارها استفاده شده و به همین دلیل وزن نهایی ساختمان سبک‌تر از معمول می‌شود. می‌توان ادعا کرد که یکی از پرکاربردترین مصالح در ساختمان‌سازی، همین آجر سفالی سبک و ارزان‌قیمت است. در طراحی ظاهری این آجر شیارهایی وجود دارد که باعث چسبیدن بهتر و محکم‌تر ملات به آن می‌شود. این محصول، مقاومت فشاری بالایی ندارد و به همین دلیل بیشتر برای ساخت دیوارهای غیر باربر مورد استفاده قرار می‌گیرد. آجر سفالی انواع مختلفی از جمله آجر سفال نما، بلوک سفالی فوم‌دار و بلوک سقفی سفالی دارد و به دو روش سنتی و دستی ساخته می‌شود. همچنین به دلیل ترد بودن و احتمال شکست بالا، معمولا در پروسه حمل و نقل این آجر، شکستگی‌هایی در آن به وجود می‌آید. آجر قذاقی اگر بخواهیم یکی از قدیمی‌ترین آجرهای به کار رفته در بناها و معماری‌های سنتی ایران را معرفی کنیم، می‌توانیم به سراغ آجر قذاقی برویم. در سال‌های گذشته، قذاق‌ها پس از ورود به خاک ایران، سربازخانه‌های خود را با این نوع آجر ساختند و به همین دلیل این آجر با نام قذاقی شهرت پیدا کرد. این محصول را می‌توان رایج‌ترین و محبوب‌ترین گزینه از سال‌های گذشته تا امروز دانست که در طرح‌ها و رنگ‌های مختلفی ساخته می‌شود. طاق کسری را می‌توان یکی از اصلی‌ترین نمودهای آجر قذاقی دانست و به میزان محبوبیت آن پی برد. پس می‌توانیم نتیجه بگیریم که قدمت این محصول به دوران ساسانیان باز می‌گردد. آجر دکوراتیو یکی دیگر از انواع آجری که برای دکوراسیون داخلی به کار برده می‌شود و طراحی مدرن و جذابی دارد، همین آجر دکوراتیو است. در ساخت این محصول از مواد پلیمری و نانو استفاده شده و به کار بردن آن برای بخشی از دکوراسیون داخلی، باعث صمیمیت بیشتر و گرمای محیط می‌شود. این آجرها امروزه تنوع بسیار گسترده‌ای در طرح و رنگ دارند و با انواع سبک دکوراسیون داخلی، سازگار هستند. از ویژگی‌های آجر دکوراتیو، می‌توان به مقاومت در برابر خوردگی و حرارت، طول عمر بالا، نصب سریع و آسان و همچنین وزن سبک آن اشاره کرد. به کار بردن این آجر در دکوراسیون داخلی، می‌تواند تا حد چشمگیری سبب کاهش میزان انرژی مصرفی شود. آجر شیل اگر به دنبال یک آجر در سبک مدرن سنتی هستید، می‌توانید به سراغ آجر شیل بروید. طراحی منحصر به فرد این آجر باعث شده تا بتواند جایگزین خوب و مناسبی برای آجر قذاقی در معماری معاصر باشد. این آجر طول عمر بالایی داشته و در شرایط محیطی مختلف، دچار تغییر رنگ نمی‌شود. از دیگر ویژگی‌های این محصول، می‌توان به ضد شوره بودن آن اشاره کرد؛ زیرا آجر شیل به‌گونه‌ای ساخته شده که به هیچ عنوان آلودگی‌ها را به خود جذب نمی‌کند. مقاومت فشاری بالا نیز یکی دیگر از ویژگی‌های این محصول است؛ چراکه در ساخت آن از آهن استفاده می‌شود. مقاومت بالا باعث شده تا دامنه کاربرد این آجر در ساختمان‌سازی گسترده شده و هم در نمای داخلی و هم در نمای خارجی، به کار گرفته شود. آجر رسی از دیگر مدل‌های آجر موجود در بازار ایران، می‌توان به آجر رسی اشاره کرد. این آجر با نام‌های آجر مدرسه‌ای و یا مسجدی نیز شناخته می‌شود. همان‌طور که از اسم این آجر مشخص است، بر پایه رس ساخته شده و برای نمای ساختمان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول در رنگ‌های قرمز و زرد طراحی و تولید می‌شود. از اصلی‌ترین ویژگی‌های این آجر می‌توان به یکرنگ بودن درون و بیرون آن اشاره کرد. مقاومت بالا، عایق حرارتی و همچنین قیمت فوق‌العاده مناسب و مقرون‌به‌صرفه نیز از دیگر ویژگی‌های این محصول هستند. جمع‌بندی آجر یکی از اصلی‌ترین متریال در ساختمان‌سازی است که در مراحل مختلف، به کار گرفته می‌شود. همین استفاده فراوان، باعث شده تا انواع گوناگونی از این محصول طراحی و ساخته شود. هرکدام از مدل‌های مختلف آجر دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که باعث شده تا کاربردهای مختلفی نیز داشته باشند. در قسمت‌های قبلی به معرفی انواع آجر و همچنین ویژگی‌های اصلی هرکدام از آن‌ها و کاربردهایشان پرداختیم تا به صورت کامل با این متریال ساختمان‌سازی آشنا شوید.