مشاعات ساختمان شامل چه قسمت‌هایی می‌شود؟

مناطقی از ساختمان که در اختیار استفاده همه ساکنین یک ساختمان هستند، در مالکیت شخص خاصی قرار نمی‌گیرند و همه افراد به یک میزان حق استفاده از آن را دارند، مشاعات ساختمان در نظر گرفته می‌شوند. این مناطق ممکن است لابی‌ها، حیاط، آسانسور، شوفاژخانه و ... را شامل شوند. در واقع از آنجایی که انواع مالکیت در ساختمان به دو بخش اختصاصی و مالکیت بر مشاعات ساختمان تقسیم می‌شود، باید افراد نسبت به حقوق خود آگاه بوده تا بتوانند ساکنین بهتری باشند.

همان‌طور که توضیح داده شد مشاعات ساختمان، از مناطق اختصاصی ساختمان مستثنا شده‌اند و امکان استفاده از آن‌ها برای همه ساکنین وجود دارد. در این مقاله از شرکت ساختمان سازی بتیس قصد داریم به معرفی این قسمت‌ها بپردازیم. با ما همراه باشید.

مشاعات ساختمان چیست؟

اگر برایتان سوال شده است که چه بخش‌هایی جز مالکیت اختصاصی هستند و کدام بخش‌ها مشاعات ساختمان به حساب می‌آیند؟ باید گفت که بخش‌هایی از یک ساختمان که هنگام خرید آن در سند ذکر شده‌اند، مانند اتاق خواب‌ها، آشپزخانه، پارکینگ اختصاصی، بالکن و... جزء مالکیت اختصاصی افراد هستند. از طرفی بخش‌هایی که به ‌صورت مشترک استفاده می‌شوند و مالکیت آن‌ها در سند هیچ‌یک از مالکین ذکر نشده، مانند زمین یک ساختمان، پشت‌بام، چاه، نمای ساختمان مربوطه، شوتینگ زباله، درب ورودی، ورودی پارکینگ، پله‌ها، حیاط و باغچه‌ها، جزء مشاعات ساختمان به حساب می‌آیند.

امکان خرید و فروش یا اجاره مشاعات ساختمان و آپارتمان

همان‌طور که اشاره شد، بخش مالکیت ساختمان دو قسمت مالکیت بر بخش‌های اختصاصی و مشاعات ساختمان را شامل می‌شود. از آنجایی که مشاعات ساختمان مربوط به بخش‌هایی است که همه ساکنین حق استفاده از آن را دارند، امکان خرید و فروش آن به‌ طور مجزا وجود ندارد؛ اما وقتی شما اقدام به خرید یک ملک اختصاصی از یک ساختمان می‌کنید، به‌ طور هم‌زمان مالکیت بخش مشاعات ساختمان را نیز به دست می‌آورید.

همچنین در حالت کلی، امکان اجاره دادن مشاعات ساختمان وجود ندارد. شما به عنوان یکی از ساکنین فقط در صورتی می‌توانید مشاعات ساختمان را اجاره دهید که مدت زمان اجاره مشاعات ساختمان مشخص باشد، همه ساکنین رضایت خود را اعلام کرده باشند و در مدت معلوم اجاره، برای هیچ یک از ساکنین مشکلی اعم از ضایع شدن حقوقشان ایجاد نشود.

نمای استخر برج لاکچری یارمحمدی پاسداران

معرفی مشاعات ساختمان و نحوه استفاده از آن‌ها

آشنایی با مشاعات ساختمان و حق و حقوق اولیه خودتان نسبت به استفاده از آن‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا زندگی راحت‌تری را در مجتمع‌های مسکونی و اداری تجربه کنید. در واقع، در هر موضوعی آگاهی نسبت به حقوق موجود، اولین قدم در ایجاد روابط بهتر خواهد بود؛ در ادامه به بررسی برخی از آن‌ها می‌پردازیم.

• راهروها و لابی

یکی از مشاعات ساختمان، راهروها هستند که ساکنین باید به‌گونه‌ای از آن بهره ببرند تا برای دیگران ایجاد دردسر نکنند؛ مثلا قرار دادن کفش‌ها یا گذاشتن زباله‌ها در راهرو، نه تنها ظاهر خوبی ندارد، بلکه برای سایر ساکنین آزاردهنده است. در نظر داشته باشید که تغییر استایل، شکل و یا رنگ بخش‌هایی مانند راهروها و لابی امکان‌پذیر نخواهد بود؛ مگر در صورتی که تمامی ساکنین با تغییر، مشکلی نداشته باشند و از آن استقبال کنند.

• حیاط

حیاط از دیگر بخش‌های مشاعات است که به همه تعلق دارد؛ اما ساکنین نباید کارهای شخصی مانند پهن کردن لباس یا درست کردن کباب را در این بخش انجام دهند. همچنین اگر حیوان خانگی دارید نمی‌توانید از حیاط به عنوان مکان نگهداری آن استفاده کنید؛ چراکه ممکن است برای برخی از ساکنین خوشایند نباشد. لازم به ذکر است که اگر در یک ساختمان، حیاط به‌ صورتی باشد که فقط ساکنین طبقه اول امکان استفاده از آن را دارند، شیوه استفاده از آن منطقه نیز باید با جلب رضایت سایرین باشد.

به ‌طور مثال، اگر فرد ساکن در آن طبقه بخواهد از حیاط مربوطه به عنوان محل نگهداری حیوان خود بهره ببرد و یا آن را به جای انباری مورد استفاده قرار دهد، نیاز است تمامی ساکنین موافقت خود را در این‌باره اعلام کنند تا فرد بتواند تصمیم خود را اجرایی کند. اگر فرد به مخالفت سایر ساکنین توجه نکند، امکان شکایت کردن از او وجود دارد.

• پارکینگ‌های اضافه و ورودی پارکینگ

هنگامی که افراد مالکیت یک واحد در مجتمع را به دست می‌آورند، مالکیت بخشی از پارکینگ به آن‌ها داده می‌شود. این مالکیت اختصاصی است و در صورت وجود پارکینگ اضافی، آن بخش جزء مشاعات ساختمان به حساب می‌آید. بنابراین باید بدانید که اگر ماشین را در قسمت مربوط به خود پارک نکنید و یا مهمانانتان از پارکینگ دیگران برای پارک کردن استفاده کنند، شما حقوق دیگران را زیر پا گذاشته‌اید و این موضوع برایتان دردسرساز خواهد بود. شما تنها در صورتی می‌توانید از پارکینگ سایرین استفاده کنید که رضایت آن‌ها را به دست آورده باشید.

• آب، برق یا گاز

معمولا در ساختمان‌های بلند، این بخش‌ها به طور کامل از هم جدا شده‌اند و مالکیت اختصاصی دارند. اما در برخی موارد، ممکن است جزئی از مشاعات ساختمان محسوب شوند. استفاده اختصاصی از برق و آب مشاع ساختمان که برای استفاده و بهره‌مندی ساکنین در نظر گرفته شده، ممنوع است؛ یعنی هر شخصی نمی‌تواند مطابق سلیقه خود از این موارد بهره ببرد.

• نما و ساختار ساختمان

ایجاد تغییرات در نمای و یا نقشه ساختمان انجام‌پذیر نخواهد بود؛ مگر اینکه تمامی ساکنین رضایت خود از این تصمیم را بیان کنند. به ‌طور کلی، برای هر اقدامی باید نظرات بقیه به صورت کامل شنیده شود و تصمیمات به گونه‌ای باشند که حق هیچ‌کس پایمال نشود.

البته ساختمان‌ها نیز مانند وسایل، بازه عمر مفیدی دارند و در صورتی که تشخیص داده شود که سکونت در ساختمان موجب بروز مشکلات می‌شود یا برای ساکنین خطر جانی دارد، باید تصمیمی برای بازسازی ساختمان گرفته شود. اگر در چنین شرایطی، اقلیت ساکنین با انجام این کار موافق نباشند، اکثریت می‌توانند از ساکنین مخالف شکایت کنند و به بازسازی ساختمان روی آورند.

• شوفاژخانه و موتورخانه

اگر سیستم گرمایشی یک ساختمان به صورت شوفاژخانه یا موتورخانه باشد، در دسته مشاعات قرار می‌گیرد. بنابراین همه ساکنین موظف هستند که هزینه تعمیر و سرویس آن را پرداخت کنند؛ در غیر این صورت، در کل سیستم گرمایشی ساختمان اختلال ایجاد می‌شود.

• زمین ساختمان

یکی دیگر از مشاعات ساختمان، زمین آن است که در زمان فروش کل مجتمع، باید بین صاحبان واحدها تقسیم شود. به عبارت بهتر شما در زمان خرید یک آپارتمان، مالکیتی بر روی زمین نخواهید داشت و نمی‌توانید آن را بفروشید؛ اما اگر روزی همه ساکنین تصمیم بگیرند که مجتمع را بفروشند، قیمت زمین میان آن‌ها تقسیم خواهد شد.

• پشت‌بام

از دیگر مشاعات ساختمان، می‌توان پشت‌بام یا به صورت لوکس روف گاردن را نام برد که معمولا همه افراد از آن استفاده می‌کنند و وسایلی مانند کولر بر روی آن قرار دارد. البته در بیشتر ساختمان‌ها حق استفاده از پشت‌بام تنها به ساکنین طبقه آخر داده می‌شود؛ اما به دلیل قرار گرفتن وسایلی در آن که به دیگر ساختمان‌ها نیز تعلق دارد، باید از قوانین استفاده از مشاعات پیروی کنند.

طراحی روف گاردن در پروژه مسکونی برج لوکس محسنیان دروس

بررسی تفاوت بین مشاعات ساختمان و بخش‌های اختصاصی

وقتی صحبت از تفاوت میان مشاعات آپارتمان و بخش‌های اختصاصی می‌شود، باید در نظر داشت که اولین و مهم‌ترین تفاوت در مورد مالکیت بخش‌های اختصاصی و مشاعات ساختمان، مربوط به مرز حق و حقوق افراد به بخش مدنظر است. مثلا هنگام خرید یک بخش اختصاصی، مواردی مانند متراژ و جزئیات دیگر در سند ذکر می‌شوند؛ بنابراین فرد امکان خرید و فروش آن بخش را در دست دارد. اما وقتی از مشاعات ساختمان صحبت می‌شود، افراد به ‌طور غیر رسمی و وابسته به مالکیت بخش اختصاصی، مالکیت مشاعات ساختمان را به دست می‌آورند.

تفاوت بین مشاعات و مشترکات ساختمان

در میان عموم مردم جا افتاده است که این دو مفهوم یکی هستند و حتی برخی از اوقات این دو کلمه به جای یکدیگر استفاده می‌شوند؛ اما کلمه مشترکات و مشاعات یکی نیستند و به مفاهیم مختلفی اشاره دارند. در واقع هر ملک مشترکی، مشاع است؛ اما هر بخشی که به ‌صورت مشاع در نظر گرفته شده، می‌تواند به ‌صورت مشترک مورد استفاده قرار نگیرد.

مناطقی که به‌ صورت اختصاصی در مالکیت هیچ یک از ساکنین نیستند و مالکیت آن مختص ساکن خاصی نیست، می‌تواند جزء مشترکات ساختمان باشد؛ البته برخی از بخش‌های هر ساختمان وجود دارند که ممکن است بر مالکیت دقیق آن توافقی وجود نداشته و یا هنگام خرید ملک ذکر نشده باشد که مالکیت آن بر چه اساس در نظر گرفته شده است. با توجه به مفهوم توضیح داده شده، بخش‌هایی مانند آسانسورها، راهروها و پنجره راهروها جزء مشترکات دسته‌بندی می‌شوند؛ اما بخش‌هایی مانند حیاط و یا پشت‌بامی که فقط توسط یکی از ساکنین ساختمان و آپارتمان مورد استفاده قرار می‌گیرند، جزء مشترکات نیستند و مشاعات یک ساختمان به حساب می‌آیند.

امروزه به علت تغییر شیوه زندگی مانند مدرنیته شدن، مهاجرت روستانشینان به شهر، افزایش جمعیت شهرنشین و موارد دیگر، بسیاری از افراد به زندگی آپارتمان نشینی روی آورده‌اند؛ اما مفاهیمی مانند مالکیت مشاعات، مالکیت اختصاصی و ... برای اغلب افراد به‌ صورت واضح بیان نشده است.