آشنایی با مراحل صدور پروانه و جواز ساختمان

آشنایی با مراحل صدور پروانه و جواز ساختمان

1402/01/16

 

حتما از این موضوع آگاهی دارید که هر سازه‌ای قبل از این که ساخته شود، باید یکسری مجوز‌ها را از مراجع قانونی مثل شهرداری کسب نماید. به این مجوز، پروانه ساخت می‌گویند و صدور آن از سوی مراجع مربوطه، تایید می‌کند که عملیات اجرایی و ساختمانی شما کاملاً اصولی و قانونی است. در این مطلب از بتیس قصد داریم شما را با مراحل صدور پروانه و جواز ساختمان آشنا کرده و صفر تا صد روند کار را برایتان توضیح دهیم.

 

پروانه ساخت چیست؟

افرادی که قصد احداث یک بنای جدید را دارند و یا می‌خواهند قسمت عمده‌ای از ملک قدیمی خود را بازسازی کند و یا اینکه بخشی را به ملک خود اضافه نمایند، قبل از اقدام برای هرکاری باید به دنبال گرفتن جواز ساخت باشند. نداشتن آگاهی‌های لازم در این زمینه، زمان و هزینه‌های زیادی از افراد به هدر می‌دهد. به همین دلیل، با کسب اطلاعات لازم و مفید می‌توان فرایند ساخت و ساز را جلو انداخت.

 معمولاً افراد، اخذ مجوز ساخت و پروانه ساختمان را یکی در نظر می‌گیرند؛ اما لازم است بدانید که اخذ مجوز ساخت شامل فرایند اداری و نامه نگاری‌های مختلف و همچنین پرداخت هزینه‌های مربوطه برای گرفتن تاییدیه می‌شود. در حالی که پروانه ساخت، یک برگه است که بعد از نهایی شدن یکسری اقدامات و امضای افراد مربوطه مثل ناظر ساختمان، در اختیار صاحب ملک یا سازنده قرار می‌گیرد.

 

شرایط دریافت پروانه ساخت و ساز

 

مراحل دریافت پروانه ساختمان

 به دست آوردن پروانه و جواز ساخت، مستلزم گذر از 8 مرحله لازم و ضروری است که در زیر به طور دقیق آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

 مرحله اول: تشکیل پرونده

 در این مرحله که نخستین قدم برای گرفتن پروانه ساختمان است، مالک ساختمان یا شخص دارنده وکالت از طرف او، با ارائه مدارک مورد نیاز به شهرداری، به دفاتر خدمات الکترونیک مراجعه کرده و درخواست خود را جهت صدور پروانه ساختمان ثبت می‌نماید. برای ثبت درخواست مدارک زیر نیاز است:

  • کپی و اصل سند مالکیت
  • برگه تسویه حساب عوارض شهرداری در تمام سال‌ها
  • برگه تسویه حساب عوارض نوسازی ملک
  • کپی و اصل کارت ملی و شناسنامه

شخص متقاضی صدور پروانه ساختمان، با در دست داشتن این مدارک می‌تواند درخواست خود را مبنی بر دریافت پروانه تخریب و نوسازی ثبت کند.

 

 مرحله دوم: بازدید از محل

در این مرحله یکی از مامورین شهرداری یا مسئولین فنی، به محل احداث ملک رفته و اطلاعاتی نظیر عرض خیابان، ابعاد زمین و ملک، بنای موجود، ساختمان‌های مجاور و ... را بازدید و بررسی می‌کند. این بازدید برای این است که اطلاعاتی نظیر تعداد طبقات ساختمان تعیین شوند.

 

 مرحله سوم: بررسی کاربری و مسائل فنی ملک

معمولا مراحل صدور پروانه ساختمان در شهرهای مختلف با یکدیگر فرق می‌کند. به عنوان مثال، قوانین ساخت و ساز در هر نقطه از شهر تهران با یکدیگر متفاوت است و بر اساس طرحی مشخص می‌شود که به آن طرح تفصیلی می‌گویند. بر اساس این طرح، ملک مزبور توسط مسئولان شهرداری بررسی می‌شود تا از لحاظ میزان تراکم و اولویت‌های مربوط به دیگر پروژه‌های موجود در آن منطقه، تداخل نداشته باشد.

 قرارداد تهیه طرح تفصیلی توسط سازمان‌های راه و شهرسازی منعقد شده و تصویب آن بر عهده کمیسیون ماده 5 شورای عالی معماری و شهرسازی است.

 

مرحله چهارم: دستور نقشه

پس از اینکه مسئولین شهرداری از محل احداث پروژه بازدید کردند، اطلاعاتی نظیر شرایط زمین، نوع پهنه، عرض گذر، کاربری ملک و ... را بررسی می‌کنند تا بتوانند دستور نقشه را برای مالک ارسال نمایند. اطلاعاتی که در دستور نقشه درج می‌شود عبارتند از: تعداد طبقات، مساحت طبقات، اصلاحیه‌‌های شهرداری و متراژ سند.

 

مرحله پنجم: طراحی نقشه ساختمان، مهم‌ترین قدم در بین مراحل اخذ پروانه ساختمان

 معمولاً طراحی نقشه از مهم‌ترین مراحل صدور پروانه ساختمان است و روی مراحل بعدی تاثیر فراوانی دارد. یک مهندس طراح حرفه‌ای باید از فضایی که در اختیار دارد، حداکثر استفاده را کند تا در کنار حفظ زیبایی ساختمان، بتواند بنایی بهینه طراحی نماید.

 نقشه‌های طراحی شده باید از نظر تامین بیشترین پارکینگ، هارمونی و زیبایی و دیگر موارد، در بهترین حالت خود قرار داشته باشند. عواملی که در طراحی نقشه ساختمان تاثیرگذار هستند، عبارتند از:

  • شرایط و ضوابط شهرداری
  • اطلاعات درج شده در دستور نقشه ساختمان
  • ضوابط و قوانین آتش نشانی
  • ابعاد زمین و سازه
  • نوع کاربری ساختمان و ...

 به این نکته توجه داشته باشید، در صورتی که نقشه طراحی شده توسط شهرداری تایید نشود، مالک و پیمانکار موظف هستند که منتظر اصلاحیه شهرداری و تاییدیه آن باشند. شهرداری بررسی‌های لازم را روی نقشه مورد نظر انجام می‌دهد و در صورت نیاز به بازنگری و اصلاح، به مالک گزارش خواهد داد.

 

دریافت پروانه ساخت

 

مرحله ششم: پرداخت عوارض شهرداری به طور کامل

 میزان عوارض شهرداری بر اساس متراژ زمین، تعداد طبقات و تراکم تعیین می‌شود و برای یک منطقه با منطقه دیگر متفاوت است. در این مرحله از اخذ مجوز ساخت، مالک موظف است تمام عوارض محاسبه شده را که شامل تخریب و نوسازی است، به اداره درآمد مالیات بپردازد تا دیگر مراحل اخذ مجوز طی شود.

 

مرحله هفتم: آماده‌سازی مدارک پیش نویس

بعد از پرداخت عوارض، حالا نوبت به تهیه مدارک پیش‌نویس می‌رسد. در این مرحله فرد مالک به دفاتر خدمات شهری مراجعه کرده و فرم درخواستی مبنی بر تعیین ناظر ساختمان را پر می‌کند. بعد از آن باید منتظر بماند تا از دفتر خدمات با او تماس بگیرند و یک ناظر را برای ساختمان تعیین کنند.

 لازم است بدانید که بین ناظر و مالک، یک قرارداد کتبی نوشته می‌شود. سپس مالک یکسری مدارک را به دفاتر خدمات شهری ارائه می‌دهد که شامل موارد زیر است:

  • نقشه برق، مکانیک و سازه
  • برگه تعهد مالک به رعایت قوانین، اصلاحیه‌ها و تاییدیه نما
  • نقشه مکانیک و سازه
  • تاییدیه خاک و مصالح
  • برگه تعهد مشاور ژئوتکنیک
  • برگه تاییدیه پرداخت عوارض شهرداری
  • برگ سبز مهر شده که شامل رشته‌های برق، معماری، سازه و مکانیک می‌شود
  • تاییدیه زلزله
  • تاییدیه 19 و 6
  • قرارداد بسته شده بین مالک و ناظر

البته به این نکته توجه داشته باشید، در صورتی که متراژ بنا بالای 2000 متر باشد، شرایط کاملاً متفاوت می‌شود و مالک موظف به ارائه نقشه فاز 2 خواهد بود. فرد مالک در این شرایط، پروسه بسیار طولانی و زمان‌بری را طی خواهد کرد.

 

مرحله هشتم: چاپ پروانه

چاپ پروانه آخرین مرحله از مراحل صدور پروانه ساختمان است که اخذ تاییدیه‌های نهایی را به صورت سیستمی شامل می‌شود. بعد از آن پروانه ساختمان صادر خواهد شد. تاییدیه‌های باقی‌مانده عبارتند از:

  • تاییدیه طرح تفصیلی بر و کف
  • تاییدیه رئیس صدور پروانه
  • تاییدیه شهر
  • تاییدیه معاون معماری و شهرداری
  • تاییدیه شهردار

 

زمان اعتبار پروانه ساختمان تا چه مدت است؟

 کلیه مجوزهای ساخت و ساز تا دو سال از تاریخ صدور اعتبار دارند. در پروانه ساختمان، بر اساس متراژ زمین، مدت زمان مورد نیاز برای احداث بنا معین می‌شود و در صورتی که مالک به هر دلیلی نتواند در این زمان تعیین‌شده سازه را به اتمام برساند، به وی اخطار می‌دهند و مشمول پرداخت جریمه عوارض تعویق ساخت خواهد شد.

 معمولاً مدت مقرر در پروانه تمدید نمی‌شود و با انقضای آن، مالک ملزم به پرداخت 20 درصد از محاسبات مجوز به نرخ روز و دریافت پروانه جدید خواهد شد. در این صورت، شهرداری پروانه قبلی را برای یک دوره سه ساله تمدید می‌کند.

 

اخذ پروانه ساخت

 

چرا اخذ پروانه ساخت لازم است؟

 از دلایل اصلی اخذ پروانه ساخت این است که اولاً ملک مورد نظر تحت نظارت بوده و محاسبات انجام شده روی آن کاملاً علمی و فنی باشند. ثانیا برای مرجع صدور پروانه که در شهرداری‌ها و دهیاری‌ها هستند، یک منبع درآمد محسوب می‌شود. از دیگر دلایل اخذ پروانه ساخت عبارتند از:

  • ساخت قانونی سازه
  • بهره‌مندی از تسهیلات بانک‌ها و کمک به گردش اقتصاد کشور
  • بهره‌مندی از انشعابات آب، برق، گاز، تلفن برای بناهایی که از این سرویس‌ها برخوردار نیستند.
  • حضور مهندسین ناظر در چند رشته و ایجاد اشتغال برای آنان
  • بیمه شدن افراد تاثیر‌گذار در ساخت
  • ایمنی سازه و جلوگیری از بروز حوادث ساختمانی برای افراد و ساختمان‌های مجاور
  • استفاده از تجربه‌های فنی و مهندسی
  • صرفه‌جویی در هزینه‌های ساخت و ساز

ناظران ساختمان وظیفه دارند که در صورت مشاهده هرگونه تخلف از مفاد پروانه ساخت، سریعا آن را به مرجع صدور پروانه اطلاع دهند تا این مرجع ادامه عملیات ساخت را متوقف نماید. در این موارد، موضوع به کمیسیون 99 ارجاع داده می‌شود و در صورت پرداخت جریمه، ساخت بنا ادامه پیدا می‌کند. درصورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر درباره تخلفات ساختمانی کلیک کنید.

 

هزینه صدور پروانه ساختمان چقدر است و چگونه محاسبه می‌شود؟

 محاسبه هزینه‌های مربوط به دریافت پروانه ساخت، بر اساس کاربری ملک انجام می‌گیرد. البته عوامل دیگری نظیر متراژ زمین، مساحت ناخالص، تعداد طبقات ساختمان، تعداد پارکینگ و قیمت منطقه‌ای ساختمان نیز در این مورد تاثیر‌گذار هستند.

 هزینه صدور پروانه توسط شهرداری محاسبه شده و به مالک اعلام می‌شود. همان‌طور که گفتیم، این هزینه در هر شهر و استان و با توجه به قیمت منطقه متغیر است. طوری که نمی‌توان حتی دو منطقه متفاوت در یک شهرستان را در نظر گرفت و قیمت یکسانی برای صدور پروانه ساخت آن‌ها اعلام کرد.

البته مبلغی که به سازمان نظام مهندسی و مهندسین طراح، ناظر و مجری پرداخت می‌شود، تعرفه‌ای بوده و در تمام کشور یکسان است. این هزینه هر سال بر اساس تعرفه از سوی سازمان نظام مهندسی محاسبه و اعلام می‌شود.

 

کلام آخر

در این مطلب از بتیس، جزئیات صدور پروانه ساخت و جواز ساختمان را به صورت مرحله به مرحله شرح دادیم. در صورتی که می‌خواهید در طی روند پروژه ساخت، مشکلی برای شما پیش نیاید و در هزینه و زمان شما صرفه‌جویی شود، لازم است که تمام مراحل گفته شده را به صورت دقیق انجام دهید.

 

فروش پروژه مسکونی فرمانیه تهران

 

 

پروژه های ما

آخرین مقالات