هلی پد در ساختمان چیست؟

امروزه در بام بسیاری از ساختمان‌های مرتفع، محلی برای فرود آمدن هلی‌کوپتر طراحی شده است. فرقی نمی‌کند که ساختمان شما تجاری باشد یا مسکونی، زمانی که محلی را برای فرود هلیکوپتر در نظر بگیرید؛ می‌توانید در شرایط سخت از کمک‌های آن بهره‌مند شوید! هلیکوپترها به راحتی می‌توانند حمل‌ونقل سریعی داشته باشند و در مکان‌های صعب‌العبور نیز فرود بیایند! فرض کنید زمانی که در یک ساختمان آتش‌سوزی اتفاق افتاده باشد؛ با کمک هلی‌کوپترها می‌توان ساکنین را از روی بام به محلی امن منتقل کرد.

همچنین بسیاری از ثروتمندان و ساختمان‌های لوکس، از طراحی هلی پد در ساختمان استفاده می‌کنند تا محلی برای فرود هلیکوپترها و هواپیماهای عمود پروازی شخصی فراهم آورند. بااین‌حال برای چرا هلیکوپترها برای فرود، به محل خاصی نیاز دارند و شرایط و ویژگی‌های هلی پد چگونه است؟ در ادامه این مطلب از شرکت ساختمانی بتیس توضیحات کاملی ارائه شده است؛ همراه ما باشید.

هلی پد چیست؟

با اینکه بالگردهایی همچون هلیکوپترها می‌توانند در مکان‌های صعب‌العبور نیز رفت‌ و آمد کنند و به نظر می‌رسد می‌توانند در هر جایی به زمین بنشینند؛ اما اصلا اینطور نیست! در واقع هر بالگردی مانند هلیکوپتر برای نشست و برخاست به یک سکو نیاز دارد تا عمل فرود را راحت‌تر انجام دهد.

همچنین از آنجایی که در برخی مواقع بالگرد باید بر روی یک ساختمان فرود بیاید؛ باید به‌گونه‌ای بر روی بام بنشیند تا فشار زیادی به آن وارد نکند و به آن آسیب نرساند. از همین رو طراحی هلی پد در ساختمان به عنوان مکانی برای نشست و برخاست بالگرد، با توجه به قوانین زیادی انجام می‌گیرد.

ویژگی های هلی پد

با توجه به اینکه هلی پد، محلی برای استقرار و نشست و برخاست بالگردها بر روی ساختمان‌ها به شمار می‌رود؛ در سازمان هواپیمایی کشور، از دستورالعمل‌های مختلفی پیروی می‌کند.

قوانین و تعاریفی که باعث می‌شوند هلی‌پدها در دسته‌های جداگانه‌ای تقسیم‌بندی شوند و اطلاعات خاصی را به نمایش بگذارند. همچنین هر هلی پد در ساختمان نیاز به ویژگی‌های مختلفی اعم از روشنایی، ابعاد و اندازه دارد که به فرود آسان‌تر کمک می‌کنند. در ادامه به دو ویژگی مهم هلی پدها در ساختمان‌ها و ضرورت آنها اشاره شده است.

روشنایی هلی پدها

علاوه بر اهمیت علامت‌گذاری، یکی دیگر از نیازها و ضروریات هلی پدها، روشنایی مناسب است که برای پروازهای شبانه کافی باشد. این روشنایی باید بر اساس توصیه‌های رسمی تامین شده و از استانداردهای لازم برخوردار باشد. اخیرا در هلی پدها از سیستم روشنایی کنترل شده توسط خلبان (PCL) استفاده می‌کننند. این سیستم به خلبانان اجازه می‌دهد تا بر اساس دید خود و شرایط جوی، نور و روشنایی را کنترل کرده و کم و زیاد کنند. ازاین‌رو هلی پدهای مجهز به این سیستم در محیط‌های مختلف و شرایط اضطراری نیز قابل استفاده خواهند بود.

همچنین هلی پد در ساختمان در انواع مختلفی به صورت پرتابل یا قابل حمل نیز وجود دارند که از آنها می‌توان در موقعیت‌هایی  همچون جنگ، زلزله و سیل که هلیکوپتر برای فرود به سطحی صاف نیاز دارد، استفاده کرد.

علامت گذاری هلی پد در ساختمان

برای اینکه محل هلی پد به راحتی قابل تشخیص باشد، باید از علامت‌گذاری‌های استاندارد پیروی کرد. طبق استانداردهای سازمان‌های هواپیمایی، این علامت‌گذاری با حرف H بزرگ انگلیسی نمایش داده می‌شود که به راحتی از هوا قابل مشاهده خواهد بود. رنگ این علامت با توجه به ساختمان و خدمات آن متفاوت است. به عنوان مثال H هلی پدر در بیمارستان به رنگ قرمز و در برج‌ها به رنگ سفید رنگ‌آمیزی می‌شود.

معمولا در کنار علامت H، حداکثر وزن ناخالص قابل تحمل نیز را درج می‌کنند و اطلاعاتی را درباره‌ی ابعاد هلی پدها نیز می‌نویسند. همچنین در طراحی برخی هلی پد در ساختمان، از فلش‌های رنگی استفاده می‌شود که مسیرهای ورود و خروج را نمایش می‌دهند. حتی در برخی از آنها بسته به خدمات هدف، لوگوی شرکت‌ها، نام ساختمان یا بیمارستان‌ها نیز درج می‌شود.

طراحی هلی پد در ساختمان

به طور کلی ساخت هلی پدها در ساختمان به منظور فراهم آوردن محیطی است که یک بالگرد بتواند بدون آن که با عوارض طبیعی و مصنوعی همچون درخت و کابل برق برخورد داشته باشد؛ به راحتی فرود آید. همچنین از آنجایی که هلی پدها در بام برج‌ها ساخته می‌شوند؛ هیچ راه ارتباطی را مسدود نمی‌کنند و نیاز به هزینه و تهیه فضای مجزا ندارند.

به طور معمول هلی پدها برای امداد و نجات هوایی در بلایا و سوانح طبیعی، تعقیب و گریز هوایی، سرویس آمبولانس و حتی مقاصد شخصی طراحی می‌شوند و مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ ازاین‌رو باید باید مطابق با استانداردها و ابعاد بالگردهای مختلف ساخته شوند.

آیا ساخت هلی پد نیاز به مجوز از ارگان‌ها دارد؟

با توجه به اینکه ساخت هلی پدها باید تحت نظارت سازمان هواپیمائی کشور انجام شود؛ نیاز است تا علاوه بر تایید این سازمان، تایید  شرکت‌های دارای مجوز ممیزی هلی پورت را نیز دریافت کنید. همچنین  برای استفاده از هلی پد موجود بر روی بام ساختمان‌ها در شرایط امنیتی، باید مجوز استفاده را از قرارگاه ثارالله اخذ نمایید. توجه داشته باشید که در زمان‌های عادی و غیراضطراری باید هلی پد در ساختمان به صورت غیرعملیاتی باشند و تنها با هماهنگی سازمان هواپیمائی کشور مورد استفاده قرار گیرند.

مصالح مورد نیاز برای اجرای هلی پد در ساختمان

از بیشترین مصالحی که در ساخت هلی پد در ساختمان استفاده می‌شود؛ می‌توان به بتن و فولاد اشاره کرد. همچنین در کنار این مصالح، آلومینیوم به علت داشتن وزن سبک و دوام بالا، کاربرد ویژه‌ای در این صنعت دارد. چرا که هلی پدهای آلومینیومی نیازی به رنگ‌آمیزی ندارند و زمینه نگهداری آسان آنها را فراهم می‌سازند.

همچنین هلی پدهای آلومینیومی نسبت به نمونه‌های فولادی و بتنی فرایند ساخت سریع‌تری دارند و از ویژگی‌های پیشرفته‌ای برخوردار هستند. به عنوان مثال از نوآوری‌های این مدل هلی پدها می‌توان به سیستم آتش‌نشانی یکپارچه عرشه (DIFFS) اشاره کرد که می‌تواند بدون نیاز به حضور نیروی انسانی، آتش را خاموش کند.

ابعاد هلی پد چقدر باید باشد؟

برای ساخت هلی پد در ساختمان باید از دستورالعمل‌های تعریف شده پیروی کرد. این دستورالعمل‌ها شامل ساختمان‌ها و برج‌هایی با ارتفاع 45 متر به بالاتر می‌شوند. البته ساختمان‌هایی با ارتفاع کمتر نیز می‌توانند با توجه به این دستورالعمل‌ها در بام خود هلی پد احداث کنند.

یکی از این دستورالعمل‌ها برای اندازه و ابعاد هلی پد تعریف شده است که بتواند تمامی نیازهای فرود یک بالگرد را پوشش دهد. طبق این دستورالعمل، حداقل طول و عرض یک هلی پد باید 18 * 18 متر باشد و حداقل فاصله‌ی 1/5 متری نیز به عنوان حریم های پد و حفاظ ایمنی در نظر گرفته شود. همچنین مسیر ورودی بالگرد از کناره آن نیز بایستی در ابعاد هلی پد لحاظ شده و موانعی در فاصله 2 متری لبه هلی پد با ارتفاع مناسب احداث گردد.

علاوه بر ابعاد هلی پد در ساختمان، مقاومت آن در برابر وزن بالگرد نیز باید مورد توجه قرار بگیرد. به طوری که طبق دستورالعمل‌های تعریف شده، هلی پدهایی که برای بالگردهایی که وزن 14 کیلونیوتن یا بیشتر دارند، استفاده می‌شوند؛ بایستی از قابلیت تحمل بار زنده گسترده یکنواخت 3 کیلونیوتن بر مترمربع برخوردار باشند.

اهمیت وجود هلی پد در ساختمان ها

هلی پدها که به عنوان محوطه‌ای برای نشست و برخاست بالگردها در بام‌های ساختمان‌ها و برج‌ها طراحی و احداث می‌شوند؛ در شرایط اضطراری همچون بلایای طبیعی، آتش‌سوزی برای سرویس‌رسانی خدماتی مانند اطفای حریق و اورژانس مورد استفاده قرار می‌گیرند. وجود این سازه‌ها کمک می‌کند تا افراد در هر شرایطی بتوانند به سرعت و با راحتی از بالگردهایی همچون هلیکوپترها استفاده کنند.

البته برای اجرای این سازه نیازمند دریافت مجوز از شرکت‌های مربوطه و سازمان هواپیمائی کشور است که نوع استفاده به طور کامل مشخص می‌گردد. همچنین انواع هلی پد در ساختمان باید مطابق با دستورالعمل‌های تعریف شده اجرا شوند تا از استاندارد کافی برخوردار باشند.