پیمانکار ساختمان کیست و چه تعهداتی دارد؟ 1402/08/30 شرکت ساختمانی بتیس اجرای یک پروژه ساختمانی و انواع مختلف ساخت و ساز به گروهی از افراد خبره و کاربلد در این حوزه نیازمند است تا کار با موفقیت به پایان برسد. هیچ‌گاه یک فرد عادی نمی‌تواند از پس انجام چنین پروژه‌هایی برآید؛ مانند هر کار دیگری که انجام آن به متخصص نیازمند است. پیاده‌سازی هر عملیات ساختمانی به یک پیمانکار نیاز دارد و شما به عنوان کارفرمای پروژه لازم است بدانید که پیمانکار کیست و چه وظایفی را به عهده دارد؟ در ادامه این مطلب درمورد این حرفه شغلی مهم به طور کامل صحبت خواهیم کرد. پیمانکار کیست؟ به کسی که اجرای عملیات ساخت و ساز را به عهده می‌گیرد، پیمانکار می‌گویند. پیمانکار ساختمان می‌تواند گروهی از اشخاص یا تعدادی از شرکت‌ها باشد که بین آن‌ها و صاحب پروژه قراردادی نوشته می‌شود. پیمانکار بر اساس آنچه که در قرارداد گفته شده است باید به وظایف خود عمل کند و خود را متعهد به تمام مفاد قرارداد بداند. در قرارداد نوشته شده، کارفرما انتظارات خود را از پیمانکار بیان می‌کند و از او می‌خواهد تا با برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت صحیح بودجه مالی، پروژه را در بازه زمانی مشخص شده تحویل دهد. البته اینکه یک پیمانکار چه وظایفی دارد، متناسب با نوع قرارداد مشخص می‌شود و می‌تواند از قراردادی به قرارداد دیگر متفاوت باشد. برای مثال شاید از ابتدا تا انتهای عملیات ساختمانی بر عهده پیمانکار قرار گیرد، در حالی که در قراردادی دیگر، تنها از پیمانکار بخواهند تا عملیات خاک‌برداری را انجام دهد. اصلی‌ترین وظایف پیمانکار ساختمان در بخش قبلی توضیح دادیم که وظایف مربوط به پیمانکار در هر قراردادی می‌تواند متفاوت باشد. با این حال ما در ادامه، تعدادی از مهم‌ترین وظایف پیمانکار را شرح خواهیم داد: در همه مراحل عملیات، پیمانکاران وظیفه دارند تا صلاح کارفرما را رعایت کرده و به نظرات او توجه داشته باشند. پیمانکار وظیفه دارد تا بر اساس اطلاعات موجود، هزینه‌های پروژه را برآورد کند و به تأیید کارفرما برساند. انتخاب پیمانکار هر بخش از عملیات ساختمان و بستن قرارداد با هر یک از آن‌ها وظیفه پیمانکار ساختمان خواهد بود. اطلاع از همه قوانین و محدودیت‌ها و رعایت هر یک از آن‌ها بر عهده پیمانکار است. انشعاب آب، برق، گاز و موارد دیگر را پیمانکار انجام می‌دهد. پیمانکار وظیفه فراهم‌کردن مصالح و ماشین‌آلات لازم را دارد. پیمانکار ساختمان باید نسخه نمونه از قراردادهایی که با دیگر پیمانکاران بسته است را به کارفرما تحویل دهد. پرداخت همه هزینه‌های عوارض، بیمه‌های کارگران و حقوق دولتی به عهده پیمانکاران ساختمان قرار دارد. البته باید پرداخت این هزینه‌ها و مستندات آن به تأیید کارفرما برسد. نگهداری از ساختمان، اجناس و تمامی مصالح آن از زمان شروع کار تا زمان تحویل پروژه به عهده پیمانکار قرار دارد. هر چند روز یک‌بار باید هزینه‌های پرداخت شده برآورد شوند و بعد از تأیید توسط مهندس ناظر به کارفرما ارائه شود. بر اساس میزان درصد پیشرفت کار، پرداخت هزینه به پیمانکاران کل و جزء صورت می‌گیرد. کارفرما چه وظایفی را نسبت به پیمانکار ساختمان دارد؟ زمانی که کارفرما پیمانکار مورد نظر خود را استخدام کند، علاوه بر تفهیم وظایف پیمانکار لازم است تا وظایف خود را به طور کامل نسبت به پیمانکار شرح دهد. این وظایف در ادامه معرفی می‌شوند: کارفرما باید زمین یا محل کار مورد نظر را در زمان مشخص شده به پیمانکار تحویل دهد. کارفرما وظیفه دارد تا در همان آغاز کار، اهداف پروژه و نیازهای آن را برای پیمانکار شرح دهد تا او با درک درستی از نحوه انجام کار برای پیش‌بردن کارها تلاش کند. در ابتدای پروژه برای پیشبرد کارها، پیمانکار وظیفه دارد تا مبلغی را به عنوان بیعانه در اختیار پیمانکار قرار دهد. عمل‌کردن به تعهدات مالی قرارداد از مهم‌ترین وظایف کارفرما است. البته این تعهد بستگی به عملکرد پیمانکار در اجرای مراحل پروژه دارد. برای آشنایی با مراحل صدور جواز ساخت و پروانه ساخت کلیک کنید و مطلب ما را مطالعه بفرمایید. انواع قرارداد پیمانکاری ساختمان قرارداد امانی یا تک عاملی برای اجرای پروژه‌های کوچک از این نوع قرارداد استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر در یک قرارداد امانی، خبری از بسته شدن قرارداد با هیچ پیمانکاری نیست و مدیریت به طور کامل به عهده کارفرما قرار دارد. در این روش هزینه‌های بیشتری خرج خواهد شد، اما به دلیل اینکه سرعت اجرای پروژه در آن بالا است، طرفداران بیشتری دارد. قرارداد پیمان مدیریت یا درصدی در این نوع قرارداد اجرای صفر تا صد عملیات بر دوش پیمانکار است و پرداخت دستمزد بر اساس درصد تعیین شده از تمام مخارج ساخت و ساز صورت می‌گیرد. در این قرارداد، مبلغ کار از هیچ محدودیتی برخوردار نیست و به میزان بالارفتن هزینه‌ها، مبلغ کارمزد نیز افزایش خواهد یافت. معایبی که در این نوع قرارداد وجود دارد باعث شده تا کم‌تر مورد استفاده قرار گیرد. این معایب عبارتند از: مشاورین به این روش علاقه‌ای نشان نمی‌دهند، زیرا همواره لازم است تا فاکتور و صورت‌حساب‌ها به شکل مستمر توسط مشاور کنترل شود. با بالارفتن مخارج ساخت و ساز، دستمزد پیمانکار بیشتر می‌شود و از این رو کارفرمایان تمایل چندانی به قرارداد درصدی ندارند. احتمال اینکه کارفرما به پیمانکار بدبین شود در این روش وجود دارد. محدودیت پیمانکار نسبت به خرید لوازم و مصالح و همین‌طور انجام کارها بیشتر است. اینکه مصالح از بهترین کیفیت و بالاترین قیمت برخوردار باشند یا اینکه کیفیت و قیمت پایینی داشته باشند، کاملاً به عهده کارفرما است. البته در روش دیگری از قرارداد مدیریت، می‌توان مبلغ ثابتی را به پیمانکار پرداخت کرد و همه هزینه‌های ساخت و ساز بر دوش کارفرما قرار دارد. قرارداد طرح و ساخت یا دوعاملی در این نوع قرارداد کارفرما از طراح یا سازنده می‌خواهد تا برای عملی‌کردن خدمات مربوط به طراحی و ساخت پروژه اقدام کند. با این روش وظایف و مسئولیت‌های کارفرما به حداقل مقدار ممکن می‌رسد؛ زیرا ساخت پروژه و طراحی آن بر دوش پیمانکار قرار می‌گیرد. قرارداد متعارف یا سه عاملی بر اساس قرارداد متعارف، مسئولیت‌های هماهنگ‌کردن مراحل طراحی، ساخت و راه‌اندازی به عهده کارفرما است. زمانی که مرحله طراحی به پایان برسد، ساخت پروژه را به یک یا چندین پیمانکار می‌سپارند. در این حالت لازم است تا کارفرما برای همکاری با پیمانکار، سازنده، طراح و مشاور قراردادهای جداگانه برگزار کند. منظور از سه عامل در قرارداد متعارف، کارفرما، مشاور و پیمانکار است. قرارداد مدیریت اجرا یا چهار عاملی در این شیوه قرارداد برای اینکه ریسک و مسئولیت کارفرما کم‌تر شود، او از یک نیروی ماهر می‌خواهد تا کارهای لازم برای طراحی، ساخت و کنترل پروژه را انجام دهد. قرارداد احداث، بهره‌برداری و انتقال این نوع قرارداد یکی از روش‌های جدید تأمین مالی است که در آن مراحل ساخت و بهره‌برداری از پروژه را در مدت‌زمان مشخص‌شده به شرکت مربوطه واگذار می‌کنند و سرمایه‌گذار در آن سود حاصل از قرارداد را با گذشت این زمان به دست می‌آورد. قرارداد دستمزدی در این نوع قرارداد، فقط دستمزد حاصل از اجرای عملیات را به پیمانکار ساختمان پرداخت می‌کنند و فراهم‌کردن مصالح از وظایف کارفرما خواهد بود. در این حالت کیفیت مصالح به عهده پیمانکار نیست و معمولاً مبلغ قرارداد پایین‌تر گفته می‌شود. قرارداد کلید در دست همه مسئولیت‌های پروژه را در قرارداد کلید در دست به عهده پیمانکار می‌گذارند؛ به شیوه‌ای که صاحب‌کار برای استارت پروژه تنها نیاز به چرخاندن یک کلید دارد. به دلیل اینکه در این قرارداد مسئولیت کل پروژه را پیمانکار می‌پذیرد، در صورت وجود هر گونه مشکلی او باید جوابگو باشد. قرارداد بیع متقابل در قرارداد بیع متقابل در برابر دریافت محصول، سرمایه‌گذاری می‌کنند. این نوع قرارداد در گروه قراردادهای خرید خدمت قرار دارد. در این حالت شرکت سرمایه‌گذاری، خارجی خواهد بود و پرداخت همه هزینه‌ها به عهده اوست. این شرکت راه‌اندازی پروژه و سرمایه‌گذاری در آن را برای کشور میزبان انجام می‌دهد. قرارداد مقطوع این قرارداد شامل دو روش اجرایی زیر می‌شود: در نوع اول با پرداخت یک مبلغ معین به پیمانکار، وظیفه دارد تا تعهدات خود را اجرایی کند. در روش دوم پیمانکار پس از پایان هر مرحله‌ای، مبلغ مورد نظر را دریافت می‌کند. در این نوع قرارداد روش دوم برای کارفرمایان بهتر است؛ زیرا می‌توانند نسبت به هر مرحله و تأیید آن کنترل داشته باشند. معرفی انواع پیمانکارهای ساختمان هر پیمانکاری مسئولیت اجرای یک پروژه را متناسب با نوع مهارت و تخصص خود قبول می‌کند. از این رو انواع مختلفی پیمانکار داریم که در ادامه آن‌ها را نام می‌بریم: پیمانکار بتن‌ریزی پیمانکار سازه‌های فلزی پیمانکار آرماتوربندی پیمانکار تخریب پیمانکار خاک‌برداری پیمانکار سفت‌کاری ساختمان پیمانکار حفر چاه پیمانکار نازک‌کاری پیمانکار برق‌کشی پیمانکار لوله‌کشی پیمانکار سقف کاذب پیمانکار کاشی‌کاری پیمانکار نقاشی ساختمان پیمانکار عایق‌کاری پیمانکار اجرای داربست پیمانکار رنگ و نقاشی پیمانکار اجرای آسانسور سخن آخر اینکه شما کدام یک از انواع پیمانکارهای ساختمانی نام‌برده در این نوشتار هستید، بستگی به شغل و تخصصتان خواهد داشت. اصولاً بخش اجرایی پیمانکاری دشوار است، اما سود بیشتری برای شما دارد. در صورتی که قصد فعالیت در این حرفه را دارید، باید به دنبال مجوز برای انجام آن باشید. برای اخذ مجوز می‌توانید از طریق مرجع صدور پروانه کار، نظام مهندسی ساختمان یا مسکن شهرسازی اقدام کنید. همچنین شرکت در کلاس‌های ایمنی فنی و همین‌طور بهداشت در کنار کلاس‌های فنی و اجرایی برای کسب مهارت، الزامی است.